Keukenboiler : Extra kosten of besparing?

Dit artikel gaat over de zogenoemde cold-fill oftewel close-in boiler welke aan de koudwaterleiding aangesloten wordt.

Van verschillende mensen en instanties hoor je tegenstrijdige uitspraken over keukenboilers. Het wordt gezegd dat keukenboilers duur en niet goed voor het milieu zijn, andere beweren weer het tegenovergestelde. Dat maakt de beslissing om wel of niet een keukenboiler aan te schaffen moeilijk.

Op deze pagina laten we zien dat een keukenboiler in vergelijking met de cv-ketel voor de meeste gebruikspatronen geen kosten- of energiebesparing oplevert. We doen dit aan de hand van een concreet voorbeeld en geven je de mogelijkheid om voor je eigen situatie de kosten te berekenen en te vergelijken. Hiervoor gebruiken wij een keukenboiler met 10 liter inhoud. De rekengereedschap op deze pagina laat ook de berekening voor een 5 liter keukenboiler of andere volumes toe.

Het antwoord op de vraag of de koop van een keukenboiler wel of niet voor jou loont hangt van verschillende aspecten af zoals milieuvriendelijkheid, gemak en kosten.

Hetgene wat voor jou het meest belangrijke is, zal het antwoord bepalen.

Milieuvriendelijkheid van een keukenboiler

Over het algemeen is het gebruik van een elektrische keukenboiler voor het verwarmen van water minder milieuvriendelijk dan het gebruik van een cv-ketel. De reden hiervoor is tweeledig. Ten eerste wordt de elektriciteit in Nederland voor circa 80% uit fossiele brandstoffen gewonnen. Ten tweede is direct verwarmen door het verbranden van gas in de cv-ketel veel efficiënter dan het gas (of een ander fossiel brandstof) eerst in elektriciteit om te zetten en dan daarmee het water te verwarmen. Bij de omweg via elektriciteit gaat energie verloren. Bij het omzetten van gas in elektriciteit ligt de effectiviteit rond de 40%, dat betekent dat van de hoeveelheid gas die bij het verbranden 100 kWh energie levert maar 40 kWh in elektriciteit omgezet wordt. De rest gaat verloren in de vorm van warmte.

Als je een elektrische keukenboiler gebruikt, worden grofweg twee keer zoveel fossiele brandstoffen verbrand dan als je het water met de cv-ketel verwarmt.

Door het gebruik van een keukenboiler heb je meteen warm water. In vergelijking met het gebruik van een cv-ketel verdwijnt er minder koud of lauw water in de afvoer terwijl je op warm water wacht. Er wordt dus drinkwater bespaard. Maar deze besparing kan de hogere milieubelasting die door het produceren van elektriciteit uit fossiele brandstoffen ontstaat bij lange na niet compenseren.

Milieutechnisch is de cv-ketel dus altijd gunstiger.

Lang wachten op warm water en het gemak van een keukenboiler

In sommige woningen moet je lang wachten tot er warm water uit de kraan komt. Dit kan als vervelend ondervonden worden. Vaak wordt gezegd, dat 30 seconden wachten op warm water nog acceptabel is, maar uiteindelijk kan alleen de gebruiker bepalen waar de grens ligt.

De redenen voor een lange wachttijd zijn meestal dat de cv-ketel langzaam reageert als warm tapwater gevraagd wordt, we spreken dan van een lange toestelwachttijd, en dat de waterleiding tussen kraan en cv-ketel lang is.

Toestelwachttijd van de cv-ketel

Een cv-ketel heeft tijd nodig om water op de goede temperatuur te brengen. Dit noemen we de effectieve toestelwachttijd, welke gedefineerd is als de tijd tussen het openen van de tapkraan en het bereiken van een temperatuurverhoging van 40 °C aan de toesteluitlaat (dus niet aan de kraan waar je water tapt). De effectieve toestelwachttijd verschilt per cv-ketel en ligt over het algemeen tussen de 3 en 13 seconden.

Waterleidinglengte

Het kost tijd tot het warme water door de waterleiding naar de kraan gestroomd is. Om in te schatten hoe lang dit duurt berekenen wij de waterinhoud van een meter waterleiding:

In 10 meter waterleiding met een binnendiameter van 13 mm zitten dus 1,33 liter water. Als het water met 10 liter per minuut uit de kraan stroomt, dan heeft het water in dit geval 8 seconden nodig om van de cv-ketel naar de kraan te stromen.

Maximale leidinglengte van de cv-ketel

Elke cv-ketel heeft een zogenoemde maximale leidinglengte. Dit is de lengte waterleiding waarbij na 30 seconden vanaf begin tappen de vereiste temperatuur aan de kraan is bereikt. Deze lengte ligt meestal tussen de 15 en 30 meter afhankelijk van de cv-ketel. Bij leidinglengtes groter dan de maximale leidinglengte wordt de wachttijd van 30 seconden overschreden.

Comfortfunctie van de cv-ketel

De wachttijd is ook langer, als de zogenoemde comfortfunctie van je cv-ketel uitstaat. De comfortfunctie houdt in, dat de cv-ketel altijd een kleine voorraad aan warm water heeft die in de leiding gepompt wordt zodra warm water getapt wordt. Daardoor wordt de toestelwachttijd overbrugd. Niet alle ketels hebben deze functie.

Hoe verlaag je de wachttijd?

Als je heel lang op warm water moet wachten kan het zijn dat de effectieve toestelwachttijd heel hoog is (vaak bij oude ketels), dat de leidingen tussen cv-ketel en kraan lang zijn of dat geen comfortfunctie actief is.

Een oplossing kan het inschakelen van de comfortfunctie zijn (mits aanwezig) of het installeren van een nieuwe cv-ketel, die een kortere toestelwachttijd, een grotere maximale leidinglengte en een comfortfunctie heeft. Ook het verplaatsen van de cv-ketel dichter bij de tappunten verkort de wachttijd.

Door een keukenboiler te plaatsen kan de wachttijd op warm water tot praktisch nul gereduceerd worden.

Gebruikskosten van keukenboiler versus cv-ketel

We gaan aan de hand van de situatie bij een van ons thuis het verschil bepalen tussen de energiekosten voor het verwarmen van water met een keukenboiler en met een cv-ketel. Let wel dat dit een heel specifiek voorbeeld is en bij jou thuis de situatie heel anders kan zijn. Daarom hebben we hier formulieren geplaatst waarmee je voor jezelf kan uitrekenen wat het jou kost. Daarvoor moet je wel hetzelfde experiment doen, als wij deden.

We gaan hier de volgende vragen beantwoorden:

• Hoeveel kost het voordat warm water uit de keukenkraan komt als we een cv-ketel gebruiken?
• Wat kost het om water met de cv-ketel op te warmen?
• Wat zijn de stroomkosten voor het opwarmen van water met de keukenboiler?
• Wat kost het stilstandverlies van de keukenboiler?

Hoe de energiekosten voor de eerste twee punten zich verhouden tot de energiekosten voor de laatste twee punten zal bepalen of het financieel interessant is om een keukenboiler aan te schaffen.