Hierboven zie je afbeeldingen van overstortventielen. Een overstortventiel is onderdeel van een cv systeem en treedt in werking wanneer de druk in het systeem hoger oploopt dan ongeveer drie bar. Andere benamingen voor dit ventiel zijn veiligheidsventiel of smoorventiel en soms Prescor (Prescor is een merknaam van Flamco, een fabrikant die veiligheidsventielen produceert).
Werking overstortventiel
Een overstortventiel is een veerbelaste klep. Dit betekent dat een veer in het ventiel de klep dicht houdt. Wanneer de druk in de cv installatie hoog genoeg is om de veer sterk samen te drukken gaat de klep open. Op afb. 3 zie je het overstortventiel in ruststand, de klep is dicht. Op afb. 4 drukt het cv-water of zelfs stoom de veer samen en de klep staat open. In een cv installatie is het ventiel meestal zo ingesteld dat de klep bij 3 bar opent.
Waar zit het overstortventiel
Er zijn een aantal plaatsen waar een overstortventiel gemonteerd kan zijn. Bij steeds meer cv ketels zit dit ventiel in de cv ketel zelf. Wanneer dit niet zo is moet het het ventiel zo dicht mogelijk bij de cv ketel geplaatst worden, bij voorkeur in de aanvoerleiding van de ketel. Soms vindt men het overstortventiel aan een radiator in de badkamer. Dit werd vroeger zo gedaan omdat toen geen afvoer bij de cv ketel zat. Mocht het ventiel openen en water lossen dan liep het het doucheputje in.
Het overstortventiel testen
Het is volgens de meeste fabrikanten niet nodig om het overstortventiel jaarlijks te testen. Wel wordt aanbevolen om jaarlijks visueel op lekken te controleren. Sommige fabrikanten raden aan om elke paar jaar de klep te lichten. Hier zit wel het risico aan dat deze na het testen blijft druppelen waardoor het overstortventiel vervangen moet worden. Het testen moet gebeuren bij een afgekoelde drukloze installatie. Gebeurt dit niet dan bestaat de kans dat er zeer heet water uit het ventiel stroomt. Pas hier mee op!
Zoals eerder aangegeven, mag je alleen testen bij een afgekoelde drukloze installatie anders bestaat er kans op verbranding. Door de knop van het overstortventiel langzaam met de aangegeven draairichting mee te draaien (meestal links) wordt de klep kortstondig van de zitting gelicht en de veer ingedrukt en gaat daarna met een harde tik weer dicht. Dat is een indicatie dat het veiligheidsventiel goed functioneert.
Dat het overstortventiel na het testen blijft druppelen kan twee oorzaken hebben. 1. Er komt vuil uit de cv installatie tussen de zitting en de klep waardoor de klep niet meer goed afsluit. Mocht dit gebeuren, dan kan je het overstortventiel nog een paar keer testen om te zorgen dat het vuil weg gaat. 2. Het rubber van de klep wat voor de afdichting zorgt is dusdanig verouderd dat dit na het testen niet meer goed op de zitting aansluit omdat het niet meer flexibel genoeg is of het rubber verteerd is.
Ook als het overstortventiel niet lekt is aan te bevelen het binnen 10 jaar te vervangen. Een standaard extern overstortventiel kost tussen de 5 en 10 euro. Een overstortventiel wat in een cv ketel is ingebouwd kan afhankelijk van het merk tussen de 10 en 40 euro kosten.
Overstortventiel lekt
Naast de hierboven genoemde oorzaken kunnen er verschillende andere redenen zijn voor het lekken of openen van het overstortventiel. Zoals gezegd, treedt het ventiel bij de meeste cv installaties in werking bij 3 bar. De meest voorkomende oorzaak voor het lekken is een kapot expansievat. Dan gebeurt het volgende: De cv ketel warmt het cv water op en het water zet uit. Normaal gesproken vangt het expansievat het uitgezette water op, maar wanneer het expansievat kapot is gebeurt dit niet en de druk in de installatie stijgt. Uiteindelijk bij een druk van rond de 3 bar gooit het overstortventiel het water uit de installatie. Wanneer dit proces een paar keer herhaald wordt, zakt de druk in de hele installatie en gaat de cv ketel in storing omdat er te weinig druk is. Mocht het dus zo zijn dat je van de één op de andere dag regelmatig de cv moet bijvullen, dan is de kans groot, dat je expansievat lek is en moet worden vervangen. In andere situaties kan het zo zijn dat het cv water tot boven het kookpunt verwarmt wordt. In dat geval wordt de druk in de installatie ook te hoog en komt er kokend heet water uit het overstortventiel. Om die reden is het beter om het ventiel op de afvoer aan te sluiten, het liefst door middel van een trechter, zodat je bij het testen het water kan zien weg lopen.
Overstortventiel vervangen
Voor het vervangen van een overstortventiel moet de cv installatie drukloos gemaakt worden en ter plaatse van het ventiel het water eruit. Voor ventielen in de cv ketel zelf moet vaak een ventiel gekocht worden wat exact bij die ketel past. Voor externe overstortventielen is meestal een standaard ventiel voldoende. Zorg er wel voor dat je het ventiel vervangt met een ventiel van exact dezelfde waarde. Vaak is dit 3 bar.
Fabrikanten en maten
- Pentec
- Duco, dit is een serienaam van Pentec
- Flamco
- Prescor, dit is een serienaam van Flamco
- VSH
- Watts
Verder hebben cv fabrikanten eigen overstortventielen ontwikkeld of laten ontwikkelen. Zo is op de foto waar een veiligheidsventiel in een cv ketel is afgebeeld, een Remeha cv ketel met een door Flamco ontwikkeld overstortventiel erin.
Afmetingen
Er zijn zeer veel soorten en maten overstortventielen te krijgen. De standaard ventielen in een gangbare woonhuis installatie zijn over het algemeen 3 bar. Deze hebben een half duims of drie kwart binnen of buiten draad. En hebben een rode of zwarte knop. Soms zit er ook een manometer op waarmee de druk kan worden afgelezen of wordt het ventiel gecombineerd met een vul-en aftapkraan.