Elektradozen

Uit de meterkast komt per groep een fasedraad en een nuldraad (eenfasenet) en per krachtgroep drie fasedraden en een nuldraad (driefasenet). Verder is er ook nog de aardedraad. Fase-, nul- en aardedraad worden verdeeld over de woning met behulp van kabels en elektradozen waar aftakkingen gemaakt kunnen worden.

Er zijn verschillende dozen waar aftakkingen gemaakt kunnen worden naar schakelaars, lampen of stopcontacten:

• centraaldoos
• lasdoos
• inbouwdoos
• multidoos

Al deze dozen worden gebruikt om de verbindingen tussen geleiders te beschermen, die nodig zijn om aftakkingen naar lampen, stopcontacten en schakelaars te maken.

Centraaldoos

De centraaldoos is groter dan de andere dozen en heeft een haakje op de deksel. Centraaldozen zijn ervoor bedoeld om in het plafond van een kamer te zitten, daar waar de verlichting komt te hangen. De haak is ervoor bedoeld om de lamp op te hangen. Vanuit de centraaldoos lopen nul- en schakeldraad van de lamp naar de schakelaar en fase-, nul- en aardedraad naar de stopcontacten van de kamer.

Lasdoos

Een lasdoos heeft geen haak en wordt gebruikt om kabels door te verbinden. In oudere huizen ziet men vaak nog opbouw-lasdozen.

Lasdozen zijn onderverdeeld in de volgende typen:

Einddoos

Een eindddos wordt gebruikt voor het monteren van een lamp of een stopcontact.

Gaffel- of vorkdoos

De gaffel- of vorkdoos dient voor het opsplitsen van een elektrabuis.

Lasdoos met achterinvoer

Een lasdoos met achterinvoer kan gebruikt worden als de installatiekabel achter de doos uit de muur komt.

T-doos

Een T-doos wordt gebruikt om een aftakking naar een schakelaar of een stopcontact te maken.

Trekdoos

Een trekdoos dient voor het trekken van installatiedraad en het maken van verbindingslassen.

Universele lasdoos

Een universele lasdoos heeft maximaal acht buisverbindingen

Inbouwdoos

Een inbouwdoos is een lasdoos die in de muur verwerkt wordt. Inbouwdozen worden gebruikt voor schakelaars en stopcontacten. In dubbele inbouwdozen kunnen twee schakelaars of stopcontacten naast elkaar gemonteerd worden. Enkele inbouwdozen kunnen na het verwijderen van de rode plasticstukjes ook aan elkaar gekoppeld worden om een dubbele inbouwdoos te creëren.

Multidoos

Een multidoos is een multifunctionele doos. Zij kan zowel voor inbouw als ook opbouw gebruikt woorden.

Bevestiging van inbouwdozen

Inbouwdozen kunnen met snelgips of iets dergelijks in de muur vastgezet worden. Gebruik voor het fixeren van de doos hout- of plasticstukjes. Boor geen spijkers of schroeven of andere metalen voorwerpen door de behuizing van de elektradoos. Metaal geleidt stroom waardoor als draadjes in de inbouwdoos los raken mogelijk delen van de muur onder elektrische spanning komen te staan.

Een andere mogelijkheid is voor een klemvast-systeem te kiezen. Hierbij wordt moet het gat waar de doos gemonteerd wordt een diameter van 85 mm hebben. De inbouwdoos is zo geconstrueerd dat zij zich automatisch in dit gat vastklemt. Als je vele dozen moet plaatsen maakt dit je leven een stuk makkelijker.

Aansluiten van elektrabuizen

Elektradozen zijn rond of vierkant en hebben tuitjes waar de elektrabuizen in geplaatst kunnen worden. Er zijn dozen met een vast aantal tuitjes te koop of dozen waar je stukjes plastic kan verwijderen om ruimte voor een tuitje te maken. De tuitjes zijn los verkrijgbaar. Dit systeem is handig want je kan altijd net zoveel aansluitingen maken als je nodig hebt. Aan een elektradoos kan je maximaal acht elektrabuizen aansluiten. Als je acht buizen aansluit wordt het erg druk in een elektradoos; overweeg dan twee dozen te plaatsen.

Diepte van de dozen

Elektradozen zijn in verschillende dieptes verkrijgbaar. Verder bestaat ook hier een variabel systeem waarbij met verhogingsranden de dozen dieper gemaakt kunnen worden en de rand van de doos gelijk aan de muur gemaakt kan worden. Een bijkomstigheid is, dat er meer ruimte voor VD-draad en het verbinden van draden beschikbaar komt.

Om de correctieringen te plaatsen heb je langere schroeven nodig. Deze moet je meestal apart erbij kopen.

Deksels

De deksels van centraaldozen hebben een haak waar een lamp aan kan hangen. De andere dozen hebben deksels die of vastgeschroefd of geklemd worden. Een in de muur gebouwde verdeeldoos kan ook een platte witte klemdeksel hebben, die in het zicht blijft. Op deze manier is de inhoud van de verdeeldoos altijd goed bereikbaar.

IP-code

In hoeverre elektradozen tegen aanraking en binnendringende voorwerpen beschermd zijn, kan je aan de zogenaamde IP-code aflezen.

Er bestaan normen die de beschermingsgraad tegen aanraking en binnendringende voorwerpen en tegen vocht definieren. Op de verpakking van een elektradoos kan je vaak een IP-XX code vinden, waarbij de twee “X-en” twee cijfers zijn. De eerste cijfer geeft de beschermingsgraad tegen aanraking en binnendringende voorwerpen aan. De tweede cijfer geeft aan in hoever de doos tegen vocht beschermd is.
De tabel hieronder laat de definities zien.

Schakelaars en stopcontacten

Schakelaars en stopcontacten zitten ook in dozen waar zij aan vastgeschroefd worden. Op deze manier blijven zij beter in de muur zitten en vallen ze niet meteen uit de muur als je ze twee keer gebruikt hebt.